Τα οικονομικά του ποδοσφαίρου. Μέρος Ι.

Καλησπέρα αγαπητέ μου αναγνώστη/τρια. Στο σημερινό άρθρο θα ασχοληθούμε με τα οικονομικά του ποδοσφαίρου, εξετάζοντας τόσο τη δική μας Super League όσο και τα διασημότερα ξένα πρωταθλήματα. Το συγκεκριμένο θέμα λόγω της οικονομικής κρίσης και των νέων κανονισμών, είναι επίκαιρο όσο ποτέ. Χώρια το γεγονός ότι από μικρός μου άρεσαν τα οικονομικά ως επιστήμη. Όπως καταλαβαίνεται, το θέμα είναι αρκετά μεγάλο, γι' αυτό δε θα κάνω καν προσπάθεια να το εξαντλήσω σε ένα μόνο άρθρο, αλλά θα υπάρχουν συνέχειες. Στο πρώτο αυτό μέρος θα γίνει ανάλυση των νέων συνθηκών που διαμορφώνονται στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο, απόρροια της προσπάθειας που γίνεται για το λεγόμενο financial fair play από την FIFA και την UEFA.

Εδώ και καιρό μου έχει δημιουργηθεί η εντύπωση ότι το ποδόσφαιρο όσον αφορά το οικονομικό σκέλος, από τη φύση του είναι ελλειμματικό. Με λίγα λόγια, μια ποδοσφαιρική ομάδα σε βάθος χρόνου θα δημιουργεί οικονομικό έλλειμμα. Για να το εξηγήσω καλύτερα, θα χρησιμοποιήσω ένα παράδειγμα. Έστω ότι σε μια χώρα υπάρχουν 3 ομάδες που διεκδικούν το πρωτάθλημα, και κατ' επέκταση το μοναδικό εισιτήριο για τους ομίλους του Champions League. Στο τέλος, μόνο μια θα καταφέρει να πετύχει το στόχο αυτό. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι υπόλοιπες ομάδες, χωρίς τα έσοδα από το Champions League, είτε να παρουσιάσουν ελλείμματα, αν έχουν επενδύσει σε ακριβούς ποδοσφαιριστές για να πετύχουν τους στόχους τους, είτε, στην καλύτερη περίπτωση να μειώσουν κατά πολύ τα έξοδά τους. Παραδείγματα ομάδων που μετά από αποτυχία εξόδου στην Ευρώπη  πήραν την κάτω βόλτα, υπάρχουν πολλά. Αυτό βέβαια δεν είναι απόλυτο, αλλά κατά την ταπεινή μου άποψη, ισχύει σε μεγάλο βαθμό.

Αν προσθέσουμε σε αυτό και την οικονομική κρίση που διέπει, όχι μόνο το ποδόσφαιρο αλλά όλους τους τομείς, τότε καταλαβαίνουμε ότι το μέλλον μόνο ρόδινο δεν μπορεί να χαρακτηριστεί.  Πέραν της κρίσης, όμως, κανείς δεν μας εγγυόταν ότι οι ομάδες δε θα συνέχιζαν να σπαταλούν τεράστια ποσά, πέραν των οικονομικών τους δυνατοτήτων, μιας και η κακοδιαχείριση των οικονομικών αποτελούσε τον κανόνα και όχι την εξαίρεση. Έτσι η FIFA και η UEFA αποφάσισαν να λάβουν κάποια μέτρα για να προστατέψουν το βασιλιά των σπορ από την καταστροφή.

Ο πρώτος νόμος που ψηφίστηκε, και θα αρχίσει να εφαρμόζεται σταδιακά από φέτος, με τελική ημερομηνία εφαρμογής του την σεζόν 2012-2013, είναι ο περίφημος 6+5. Αυτός ο νόμος προβλέπει ότι μια ομάδα θα πρέπει να έχει στην αρχική της ενδεκάδα 6 γηγενείς και 5 ξένους. Αρχικά, ο νόμος προέβλεπε 6, όχι γηγενείς, αλλά παίκτες από τη χώρα στης οποίας το πρωτάθλημα λάμβανε μέρος η ομάδα που αγωνίζονταν, (δηλαδή για μια ελληνική ομάδα θα έπρεπε να παίζουν 6 Έλληνες) αλλά αυτό εγκαταλείφθηκε, γιατί παρέβαινε τους νόμους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Έτσι ο νόμος άλλαξε και οι ντόπιοι μετονομάαστηκαν σε γηγενείς.

Γηγενής θεωρείται ο παίκτης που αγωνιζόταν στην ομάδα που βρίσκεται τώρα ή σε ομάδα της ίδιας χώρας, για 3 χρόνια, από τα 15 μέχρι τα 21 του. Η εθνικότητα δεν παίζει ρόλο, και έτσι ο νόμος συμβαδίζει με το Ευρωπαϊκό δίκαιο. Για να γίνει πιο κατανοητό, θα δώσω μερικά παραδείγματα. Ο Μέσι, ο οποίος αγωνιζόταν στην Μπαρτσελόνα από τα  16 του, για τουλάχιστον 3 χρόνια,  θεωρείται γηγενής στο ισπανικό πρωτάθλημα αν και είναι Αργεντινός. Από την άλλη, γηγενής δεν θεωρείται ο Μήτρογλου, ο οποίος αν και Έλληνας, δεν έχει συμπληρώσει 3 χρόνια στη χώρα μας, μιας και έπαιζε στην Γερμανία

Ο δεύτερος νόμος αφορά στο financial fair play, και υπαγορεύει ότι οι ομάδες δε θα μπορούν να ξοδεύουν περισσότερο από το 60% του προϋπολογισμού τους σε μισθούς παικτών. Επιπρόσθετα, ομάδες με συσσωρευμένα χρέη δε θα μπορούν να κάνουν μεταγραφές νέων παικτών, μέχρι το χρέος τους, όχι να αποπληρωθεί, κάτι τέτοιο είναι πρακτικά αδύνατο, αλλά τουλάχιστον να μπορούν να πληρώνουν τις μηνιαίες οφειλές τους προς τρίτους. Επίσης, θα αποκλείονται από τις ευρωπαϊκές διοργανώσεις, κάτι που έγινε φέτος με την Μαγιόρκα, η οποία με χρέη γύρω στα 100 εκατομμύρια ευρώ, αποκλείστηκε από το Europa League, και τη θέση της πήρε η Βιγιαρεάλ.

Παράλληλα, από πέρυσι (σεζόν 2009-2010) ισχύει κανονισμός της UEFA ο οποίος απαγορεύει σε ομάδες που μετέχουν σε ευρωπαϊκές διοργανώσεις να έχουν ρόστερ μεγαλύτερο των 25 ποδοσφαιριστών, και μάλιστα από αυτούς τους 25, οι 4 πρέπει να προέρχονται από τα φυτώρια της ομάδος και άλλοι 4 να θεωρούνται γηγενείς. Με αυτόν τον τρόπο, θα εξαλειφθούν φαινόμενα του παρελθόντος, όπου ομάδες είχαν στο ρόστερ τους μέχρι και 50 ποδοσφαιριστές, καθώς και φαινόμενα όπου ομάδες αποτελούνταν στην πλειοψηφία τους από ξένους παίκτες, αμφίβολης συνήθως ποιότητας.

Όλα αυτά τα μέτρα αποσκοπούν στην αξιοποίηση των νεαρών ποδοσφαιριστών που βγαίνουν από τις ακαδημίες της ομάδας. Έτσι, οι ομάδες θα έχουν μια ευκαιρία για να στελεχωθούν από τα φυτώριά τους, παρά από πολυδάπανες μεταγραφές. Ένα ακόμα αποτέλεσμα αυτών των νόμων θα είναι να ενδυναμωθούν οι εθνικές ομάδες, καθώς οι ντόπιοι ποδοσφαιριστές θα λαμβάνουν περισσότερο χρόνο συμμετοχής στις ομάδες τους. Το αν η FIFA και η UEFA θα πετύχουν τον στόχο τους είναι κάτι που θα το δείξει το μέλλον. Το μόνο που μπορούμε να πούμε είναι ότι βρίσκονται στην σωστή κατεύθυνση.

P.S. Καλή επιτυχία στην ομάδα μου, τον Π.Α.Ο.Κ στον σημερινό αγώνα με την Φενέρ.