Ύστερα από παρότρυνση ενός καλού φίλου αποφάσισα να γράψω ένα άρθρο για το διασημότερο ίσως ποτό στις μέρες μας, το ουίσκι. Μάλιστα η παρότρυνση ήταν της μορφής "γράψε και πόσα έχεις καταναλώσει για να προσθέσεις εγκυρότητα στο άρθρο, και να γίνεις πιο πειστικός στους αναγνώστες", κάτι το οποίο δεν θα κάνω για ευνόητους λόγους. Ας έρθουμε όμως στο θέμα μας. Η προέλευσή του χάνεται στα βάθη των αιώνων με αναφορές στην αρχαία Μεσοποταμία το 2000 π.Χ. όπου εικάζεται ότι παρασκευαζόταν ένα ποτό παρόμοιο με το σημερινό. Ναι οι ρίζες του είναι τόσο παλιές! Ας μην πάμε όμως τόσο πίσω στον χρόνο και ας έρθουμε στον 12ο αιώνα όπου το ουίσκι αρχίζει να παρασκευάζεται στην Ιρλανδία, και λίγο αργότερα στην Σκωτία. Κύριοι παρασκευαστές του είναι Ιρλανδοί μοναχοί, οι οποίοι το χρησιμοποιούν για φαρμακευτικούς σκοπούς όπως η θεραπεία της ανεμοβλογιάς, διαφόρων κολικών ακόμα και της εγκεφαλικής παράλυσης! Στην συνέχεια διάφοροι Σκωτσέζοι και Βρετανοί μονάρχες το παίρνουν υπό την προστασία τους και σιγά σιγά το ουίσκι αποκτά φήμη και θεωρείται ένα από τα πιο εκλεκτά ποτά. Κάπως έτσι φτάνουμε στη σημερινή εποχή όπου το ουίσκι κατέχει την μερίδα του λέοντος στα βαριά οινοπνευματώδη ποτά, με μόνη του αντίπαλο την βότκα. Αλλά αυτή είναι μια άλλη ιστορία...Η παρασκευή του ουίσκι διαφέρει από τόπο σε τόπο με αποτέλεσμα να υπάρχουν διάφοροι τύποι, ανάλογα με τα συστατικά που χρησιμοποιούνται. Τα σημαντικότερα από αυτά είναι το κριθάρι, η σίκαλη, η βρώμη, η βύνη, το καλαμπόκι, ενώ σημαντικό ρόλο στην παρασκευή του παίζει και η ποιότητα του νερού. Έτσι έχουμε τα malt ουίσκι τα οποία παράγονται αποκλειστικά από κριθάρι, τα grain ουίσκι που παράγονται συνήθως από καλαμπόκι και κριθάρι, και τα blended ουίσκι τα οποία παράγονται ύστερα από ανάμιξη των malt με τα grain ουίσκι. Τα blended αποτελούν και το πιο συνηθισμένο τύπο ουίσκι. Επίσης υπάρχει και το single malt το οποίο είναι malt ουίσκι αλλά από ένα αποστακτήριο και θεωρείται καλύτερης ποιότητας από το malt. Παρακάτω θα επιχειρήσουμε και μια διαφορετική κατηγοριοποίηση των ουίσκι ανάλογα με τον τόπο παρασκευής τους.
Πρώτος μας σταθμός, τα ιρλανδικά ουίσκι, τα οποία θεωρούνται και τα παλαιότερα. Σήμερα στην Ιρλανδία υπάρχουν μόνο 4 αποστακτήρια Ένα από αυτά, το Old Bushmills είναι το παλιότερο στον κόσμο. Πήρε άδεια το 1608 αλλά οι πρώτες αποστάξεις χρονολογούνται από το 1276. Κυριότεροι εκπρόσωποι των ιρλανδικών ουίσκι είναι το Jameson, το Midleton και το Paddy. Μια σημαντική διαφορά τους είναι το γεγονός ότι αποστάζονται τρεις φορές, ενώ τα σκοτσέζικα για παράδειγμα, δύο.
Επόμενος σταθμός τα σκοτσέζικα ουίσκι, τα οποία είναι και τα πιο δημοφιλή. Το πρώτο αποστακτήριο που αναφέρεται είναι στα πρακτικά του σκοτσέζικου κοινοβουλίου το 1690. Ήταν το αποστακτήριο Ferintosh ιδιοκτησία του Ντάνκαν Φόρμπς του Καλόντεν. Την σημερινή εποχή λειτουργούν πάνω από 90 αποστακτήρια με μερικά από τα πιο γνωστά να είναι το αποστακτήριο Glenfiddich στο Ντάφτάουν, που χρονολογείται από το 1887 και παράγει το περίφημο ομώνυμο ουίσκι, το οποίο είναι το μόνο malt ουίσκι των Χάιλαντς που εμφιαλώνεται εκεί. Το Strathisla στο Κιθ, το οποίο χρονολογείται από το 1768 και είναι το παλαιότερο αποστακτήριο στα Χάιλαντς, παράγει το malt που είναι η καρδιά του Chivas Regal. Τέλος, το αποστακτήριο Cardhu στο Νοκάντον είναι το μόνο αποστακτήριο malt ουίσκι που έχει ιδρυθεί από γυναίκα. Κυριότεροι εκπρόσωποι του σκοτσέζικου ουίσκι είναι το Bells, Dewar's, Johnnie Walker, Cutty Sark, J&B, The Famous Grouse κτλ.
Last but not least, που λένε και στα μέρη μου, είναι τα αμερικάνικα ουίσκι με μια υποκατηγορία των οποίων, τα bourbon, θα ασχοληθούμε αρκετά. Το Bourbon είναι το πιο διάσημο ουίσκι της Αμερικής και πήρε το όνομά του από την κομητεία Μπέρμπον του Κεντάκι όπου παραγόταν. Η κομητεία είχε ονομαστεί "Μπέρμπον" προς τιμή της Γαλλικής βασιλικής οικογένειας των Βουρβόνων, η οποία βοήθησε κατά τη διάρκεια του πολέμου εναντίον της Βρετανία. Καθώς η φήμη του εξαπλωνόταν στη Νέα Ορλεάνη, άρχισε να αναφέρεται ως bourbon για να το διακρίνουν από τα άλλα αμερικάνικα ουίσκι. Ο Jack Daniel ίδρυσε το 1886 το ομώνυμο αποστακτήριο, που σήμερα θεωρείται το παλαιότερο στις Ηνωμένες Πολιτείες. Μερικά από τα πιο διάσημα bourbon είναι το Four Roses το Jim Beam και φυσικά το Jack Daniel's.
Αν σας έλεγα ότι 12+10 δεν ισούται με 22 αλλά με 12 θα με περνούσατε για τρελό τουλάχιστον! Είναι μερικές φορές που τα μαθηματικά δεν ισχύουν! Και η παλαίωση του ουίσκι έρχεται να το επιβεβαιώσει! Η παλαίωση αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για την ποιότητα ενός ουίσκι. Ας ξεκαθαρίσουμε αρχικά ότι η παλαίωση σταματάει με το που θα γίνει η εμφιάλωσή του. Έτσι αν αγοράσουμε ένα ουίσκι 12 ετών και το κρατήσουμε σφραγισμένο στην κατοχή μας για 10 χρόνια, όταν το ανοίξουμε θα εξακολουθεί να είναι 12 ετών! Για την παλαίωση χρησιμοποιούνται δρύινα βαρέλια που πριν περιείχαν σέρι ή bourbon. Για τα single malt η εν λόγω διαδικασία διαρκεί τουλάχιστον πέντε χρόνια ενώ για τα blended, τα malt όσο και τα grain τουλάχιστον τρία.
Συνήθως όσο πιο πολλών ετών είναι ένα ουίσκι τόσο ακριβότερο είναι, με χαρακτηριστικό παράδειγμα κάποια σπάνια μπουκάλια 70 και άνω ετών που πωλούνται στη αγορά για αρκετές χιλιάδες ευρώ. Ωστόσο η ηλικία των ουίσκι περιέχει κάποιες παγίδες. Για να γίνω πιο σαφής ας πάρουμε για παράδειγμα το Dimple, που είναι και ένα από τα αγαπημένα μου. Το συγκεκριμένο ουίσκι είναι 15 ετών, με την μόνη διαφορά ότι είναι blended, δηλαδή αποτελεί μίξη διάφορων ουίσκι το παλαιότερο των οποίων είναι 15 ετών. Αντίθετα το Glenfiddich που είναι 12 ετών, είναι single malt, που σημαίνει ότι προέρχεται από βαρέλι που περιέχει αποκλειστικά ουίσκι 12 ετών.
Για το τέλος θα παραθέσω μερικές συμβουλές, εντελώς προαιρετικές, για την κατανάλωση του ουίσκι. Τα single malt ουίσκι καλό είναι να καταναλώνονται straight δηλαδή χωρίς προσμίξεις αναψυκτικών ή νερού, σε χαμηλό ποτήρι, με καθόλου ή έναν πάγο. Ο πάγος έχει την ιδιότητα να κρύβει τα λεπτά του αρώματα και να αλλοιώνει την γεύση. Η ιδανική θερμοκρασία σερβιρίσματος ενός single malt ορίζεται στους 15 βαθμούς Κελσίου. Στο εγγύς μέλλον υπόσχομαι να κάνω και ένα αφιέρωμα στα σπάνια είδη ουίσκι.
P.S. Νίκο, αυτό για να μην λες ότι γράφω μόνο για "οικολογικά" θέματα...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου